Ως ηχηρή προειδοποίηση μπορούν να εκληφθεί η καταστροφή των ενενήντα στρεμμάτων του Σέιχ Σου που κάηκαν κατά την πυρκαγιά της περασμένης Τρίτης, η οποία ξύπνησε μνήμες `97 στους Θεσσαλονικείς.
Η γρήγορη κινητοποίηση και ο συνδυασμός επαρκών επίγειων δυνάμεων και εναέριων μέσων, στον τόπο της πυρκαγιάς, αποσόβησε τα χειρότερα, αλλά σ` αυτό προφανώς βοήθησε η συγκυρία της μέτριας έντασης ανέμων και όπως ανέφεραν οι επικεφαλής της κατάσβεσης, η ύπαρξη οδών πρόσβασης και οι καθαρισμοί που είχαν πραγματοποιηθεί το προηγούμενο διάστημα. Για την ιστορία, στην κατάσβεση επιχείρησαν, ένα αεροσκάφος Beriev-200, τρία καναντέρ, ένα ελικόπτερο Erickson, ένα M-I δύο τράκτορες από την Αγχίαλο, 33 πυροσβεστικά οχήματα, 100 πυροσβέστες και οκτώ ομάδες πεζοπόρων τμημάτων.
“Αυτό που δεν είδαμε να συμβαίνει και θα πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπόψη σε μελλοντικές αντίστοιχες περιπτώσεις, είναι η ταυτόχρονη ορθή διαχείριση δορυφορικών ζητημάτων που άπτονται της ετοιμότητας του μηχανισμού να ανταποκριθεί σε όλες τις πτυχές αντιμετώπισης μιας εν εξελίξει καταστροφής, τη δευτερογενή διαχείριση, που λέμε εμείς”, μας λέει ο επικεφαλής της Διαρκούς Ομάδας Εργασίας του ΤΕΕ/ΤΚΜ για την Αντιμετώπιση Φυσικών και Τεχνολογικών Καταστροφών στο Φυσικό και Αστικό Περιβάλλον κ. Βασίλης Λεκίδης. “Ενώ φάνηκε πως είχαμε μια καλή επιχειρησιακή δράση του μηχανισμού στον τόπο της πυρκαγιάς, υπήρξαν λεπτομέρειες περιφερειακές που δεν έγιναν ενδεχομένως αισθητές εκ του αποτελέσματος. Για παράδειγμα, επειδή ήμουν καθ` οδόν από Πιερία, είχα την δυνατότητα να διαπιστώσω προσωπικά ότι κόλλησαν στην κίνηση και καθυστέρησαν στην είσοδο της πόλης, πυροσβεστικά οχήματα που έρχονταν από την δυτική είσοδο της πόλης για να συνδράμουν στο έργο της κατάσβεσης και ασθενοφόρα που έρχονταν από την ίδια κατεύθυνση για να ενδεχόμενους τραυματίες. Τι γίνεται σ` αυτές τις περιπτώσεις; Ποιος φροντίζει για την γρήγορη πρόσβαση αυτών των οχημάτων που κόλλησαν πίσω μας στην κίνηση; Επίσης, είναι σαφές ότι το ποσοστό του καθαρισμού εύφλεκτης ύλης από το δάσος, παίζει σημαντικό ρόλο, όπως επίσης και το είδος της βλάστησης. Αυτό, ειδικά σε περιπτώσεις αναδασωτέων εκτάσεων, θα πρέπει να είναι σύμφωνο προς τις υποδείξεις των δασολόγων για τη δασική χλωρίδα.”
Θυμίζουμε ότι με την αντιπυρική περίοδο του 2021 να έχει διανύσει ήδη κάποιο χρονικό διάστημα και τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής να είναι ήδη ορατές από όλους τόσο στην Ευρώπη όσο και στην Ελλάδα, το ΤΕΕ/ΤΚΜ, με τη συμβολή της ΔΟΕ για την Αντιμετώπιση Φυσικών και Τεχνολογικών καταστροφών στο Φυσικό και Αστικό περιβάλλον, διοργάνωσε πρόσφατα ημερίδα με θέμα: Πολιτική Προστασία, 2021, θέλοντας να σηματοδοτήσει την ένταση των προσπαθειών για την πρόληψη σε όλα τα επίπεδα.
Όπως επισημαίνεται στα συμπεράσματα της ημερίδας, από τον επικεφαλής της ΔΟΕ κ. Βασίλη Λεκίδη -που χθες χαρακτήρισε “προφητικά” αρκετά ζητήματα που αναδείχθηκαν σε αυτήν- η προστασία του περιαστικού δάσους αποτελεί μείζονα προτεραιότητα για τις σύγχρονες πόλεις με τα έντονα φαινόμενα καύσωνα να τις απειλούν.
“Αδυνατώντας να αποβάλουν το θερμικό φορτίο, ο επαναπροσδιορισμός των Κανόνων πολεοδόμησης και χωροταξίας (επιτρεπόμενα ύψη κτιρίων, μεταξύ τους αποστάσεις, ικανός αερισμός χώρων, επικοινωνία με χώρους πρασίνου ή περιαστικά δάση για ενίσχυση και ανεμπόδιστη κυκλοφορία ρευμάτων δροσιάς κλπ) φαίνεται να αποτελεί ισχυρή απαίτηση για την αντιμετώπιση των υψηλών θερμοκρασιών που ενισχύουν το αίσθημα δυσφορίας με όλες τις συνέπειες για την υγεία των κατοίκων.
Ένα ακόμη σημαντικό πρόβλημα που οφείλεται στις τοπικές αλλαγές του μικροκλίματος αλλά και στα φαινόμενα του θερμοκηπίου που πλήττουν την κεντρική Μακεδονία, αποτελεί η ανάπτυξη φλοιοφάγων εντόμων στο περιαστικό δάσος αλλά και σε άλλες αναδασωμένες περιοχές της Θεσσαλονίκης και του Κιλκίς. Το 2019, παρατηρήθηκαν νεκρώσεις πεύκων σε ποσοστό από 20% ως 80% σε έκταση 37.000 στρεμμάτων, γεγονός που απασχόλησε και συνεχίζει να απασχολεί σοβαρά τις δασικές υπηρεσίες αλλά και την τοπική αυτοδιοίκηση της Θεσσαλονίκης.
Με δεδομένα τα παραπάνω καθίσταται απαραίτητο να μεγιστοποιήσουμε τις προσπάθειες ώστε να αποτραπεί η περαιτέρω καταστροφή των δασών. Έμφαση λοιπόν, προστασία και διάσωση του περιαστικού δάσους από ασθένειες, συστηματικό καθαρισμό του, μελέτη σχεδιασμό και υλοποίηση αντιπυρικών σχεδίων, ορθή αντιμετώπιση που να αφορά όλες τις φάσεις της διαχείρισης πυρκαγιών δηλ την πρόληψη την καταστολή και την αντιμετώπισή τους.
Το νέο θεσμικό πλαίσιο όπως παρουσιάστηκε στην εν λόγω εκδήλωση, αν και παρουσιάζει κάποια προβληματικά σημεία που χρήζουν βελτίωσης, όπως την αξιοποίηση της συνδρομής των εθελοντών στις δράσεις της πολιτικής προστασίας, από τη τοπική αυτοδιοίκηση, τη δημιουργία και διαχείριση σχεδίων εκκένωσης κτιρίων ιδιαίτερης σπουδαιότητας κ.α. αναδεικνύει την προσπάθεια της Πολιτείας για αναδιοργάνωση της Πολιτικής Προστασίας με σκοπό τον καλύτερο κεντρικό έλεγχο των δομών της. Με την παραπάνω προσπάθεια, να αποκτά νέο περιεχόμενο, την αντιμετώπιση νέων προκλήσεων, σχετικά με την προστασία του πληθυσμού σε μια χώρα σε κατάσταση πανδημίας, λόγω του κορονοιού, εκτός από τις ήδη γνωστές φυσικές καταστροφές να λαμβάνουν χώρα.”