Κυκλοφόρησε το τεύχος των πεπραγμένων του ΙΤΣΑΚ για το έτος 2022 το οποίο επιμελήθηκε ο ερευνητής του ΙΤΣΑΚ, Δρ Θωμάς Σαλονικιός.
Ο ίδιος ο επιμελητής της έκδοσης, επισημαίνει με αφορμή την κυκλοφορία της τα παρακάτω:
Το Ινστιτούτο Τεχνικής Σεισμολογίας & Αντισεισμικών Κατασκευών (ΙΤΣΑΚ) ιδρύθηκε το 1979 στη Θεσσαλονίκη μετά τον καταστροφικό σεισμό της 20ης Ιουνίου 1978. Από τον ιδρυτικό του νόμο ως ΝΠΔΔ έχει διεπιστημονικό χαρακτήρα και περιλαμβάνει δέκα υψηλού επιστημονικού επιπέδου ερευνητές (σεισμολόγους και πολιτικούς μηχανικούς με ειδίκευση στη γεωτεχνική μηχανική και στην επιστήμη και τεχνολογία των κατασκευών) όλοι κάτοχοι σχετικού διδακτορικού διπλώματος. Αποτελεί το μοναδικό ερευνητικό κέντρο στον ελληνικό χώρο που δραστηριοποιείται σ’αυτό το σύνθετο και αναπτυξιακό αντικείμενο, έχοντας τη δυνατότητα αφενός να παράγει αξιόλογο ερευνητικό έργο εφαρμοσμένης κυρίως έρευνας και αφετέρου να εφαρμόζει τα παραγόμενα από την έρευνα αποτελέσματα προς όφελος του επιστημονικού και τεχνικού κόσμου στην Ελλάδα, αλλά και διεθνώς.
Μέχρι σήμερα, το ερευνητικό και τεχνικό προσωπικό του ΙΤΣΑΚ έχει εκπονήσει δεκάδες ερευνητικά και τεχνολογικά έργα και έχει δημοσιεύσει εκατοντάδες πρωτότυπες επιστημονικές εργασίες σε διεθνή περιοδικά και πρακτικά συνεδρίων, με σημαντική αναγνώριση από τη διεθνή επιστημονική κοινότητα. Παράλληλα, ανέπτυξε εργαστηριακές υποδομές και υψηλού επιπέδου σχετική τεχνογνωσία για τη μείωση των συνεπειών των σεισμών στο δομημένο περιβάλλον. Έχει την ευθύνη για τη λειτουργία και συντήρηση δικτύων εδάφους, ανωδομών και γεωτρήσεων που καταγράφουν τις επιταχύνσεις κατά τη διάρκεια ισχυρών σεισμών και όχι μόνο. Είναι προφανές ότι η Πολιτεία έχει στη διάθεσή της το ΙΤΣΑΚ ως μια «δυναμική» ερευνητική υποδομή με τον απαραίτητο εξοπλισμό, κτιριακές & εργαστηριακές εγκαταστάσεις υψηλών προδιαγραφών και επιστημονικό προσωπικό υψηλού επιπέδου που συμβάλει διαχρονικά στη μείωση της σεισμικής διακινδύνευσης και μπορεί να διαδραματίσει στον τομέα αυτόν ουσιαστικό ρόλο στη χώρα και διεθνώς. Το 2011 ολοκλήρωσε την εσωτερική του αξιολόγηση ως ερευνητικό κέντρο για την περίοδο 2005-2010 η οποία υποβλήθηκε το 2012 στο αρμόδιο Υπουργείο για την προβλεπόμενη εξωτερική αξιολόγηση, η οποία όμως ακόμη δεν έχει πραγματοποιηθεί.
Παρόλα αυτά, στις 22/8/2011 το ΙΤΣΑΚ καταργήθηκε ως αυτοτελές νομικό πρόσωπο και συγχωνεύτηκε στον ΟΑΣΠ χάνοντας την αυτοτελή νομική του προσωπικότητα, πλην όμως διατηρώντας την ερευνητική του οντότητα και τις ερευνητικές του αρμοδιότητες, τις οποίες έκτοτε ασκεί στο πλαίσιο του ΟΑΣΠ από τις εγκαταστάσεις του στη Θεσσαλονίκη. Δυστυχώς, η συγχώνευση αυτή αποφασίστηκε εν θερμώ, παρά τις αγωνιώδεις για την αποτυχία του εγχειρήματος προειδοποιήσεις των εργαζομένων του ΙΤΣΑΚ και χωρίς να προηγηθεί μελέτη βιωσιμότητας, με αποτέλεσμα το Ινστιτούτο να ενσωματωθεί σε έναν ανομοιογενή στην πραγματικότητα φορέα, δεδομένου ότι ο ΟΑΣΠ, πριν την συγχώνευση του ΙΤΣΑΚ σε αυτόν, δεν διέθετε αρμοδιότητες ερευνητικού χαρακτήρα. Η συγχώνευση αυτή δημιούργησε σοβαρά εμπόδια στη λειτουργία του ΙΤΣΑΚ ως ερευνητικού κέντρου όπως μεταξύ άλλων, έλλειψη αξιολόγησης, μη δυνατότητα εξέλιξης των ερευνητών λόγω κενού θεσμικού πλαισίου, σταδιακός αποκλεισμός από προσκλήσεις ανταγωνιστικών ερευνητικών έργων.
Παρά τις άοκνες και δυναμικές προσπάθειες του ερευνητικού και λοιπού προσωπικού διατήρησης της αποστολής του ΙΤΣΑΚ σε ανταγωνιστικό επίπεδο, τα προαναφερόμενα εμπόδια οδηγούν νομοτελειακά στη συρρίκνωση του. Είναι προφανές ότι η λήψη θεσμικών μέτρων αλλοίωσης του ερευνητικού χαρακτήρα του ΙΤΣΑΚ, με αποκλεισμό του από δημιουργικές ερευνητικές συνθήκες για την αποτελεσματική αντιμετώπιση του σεισμικού κινδύνου που αποτελεί διαρκές πρώτου μεγέθους πρόβλημα για τη χώρα, έχει ως ορατό αποτέλεσμα το σταδιακό αποκλεισμό του από τον ερευνητικό ιστό τόσο της χώρας όσο και διεθνώς, καθώς και από χρηματοδοτήσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης μέσω ανταγωνιστικών ερευνητικών προγραμμάτων.
Με την ευκαιρία της συνοπτικής παρουσίασης του Έργου του ΙΤΣΑΚ στον τόμο αυτόν, για την περίοδο Ιαν. – Δεκ. 2022, δηλώνουμε την πεποίθησή μας πως μπορεί, έστω και τώρα, να δοθεί μία άμεση και ολοκληρωμένη λύση στην ατελέσφορη κατάσταση που δημιουργήθηκε με τη συγχώνευση του 2011 και μάλιστα χωρίς καμία επιπλέον οικονομική επιβάρυνση της Πολιτείας, αρκεί να υπάρξει το συντομότερο δυνατόν η κατάλληλη πολιτική βούληση. Μόνο με την ένταξη του ΙΤΣΑΚ στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης μπορούν να διατηρηθούν και να αξιοποιηθούν στο ακέραιο το ερευνητικό δυναμικό και η σημαντική υλικοτεχνική υποδομή του, προς όφελος της αντισεισμικής πολιτικής της χώρας.
Στα πεπραγμένα περιγράφονται: i. Τα μετρητικά Δίκτυα και οι Υπηρεσίες, ii. Τα ερευνητικά προγράμματα που είναι σε εξέλιξη, iii. Οι δημοσιεύσεις σε περιοδικά και συνέδρια (Διεθνή & Εθνικά), iv. Το εκπαιδευτικό και ενημερωτικό έργο, v. Οι κτιριακές, εργαστηριακές & υπολογιστικές υποδομές, vi. Ο ειδικός λογαριασμός κονδυλίων έρευνας.
Δείτε το τεύχος ΕΔΩ.
