Τις προτάσεις και απόψεις του επί της ΣΜΠΕ του ΕΠΣ για την περιοχή «Κεραμείων Αλλατίνη» του Δήμου Θεσσαλονίκης της ΠΚΜ κατέθεσε το ΤΕΕ/ΤΚΜ, με έγγραφό του προς τη Διεύθυνση Σχεδιασμού Μητροπολιτικών, Αστικών και Περιαστικών Περιοχών του ΥΠΕΝ. Οι παρακάτω προτάσεις διαμορφώθηκαν μετά από εισήγηση της Μόνιμης Επιτροπής Χωροταξίας και Ανάπτυξης και εγκρίθηκαν από τη Διοικούσα Επιτροπή του ΤΕΕ/ΤΚΜ.
Το κείμενο καταλήγει στα εξής:
Σχολιασμός – Συμπεράσματα – Επισημάνσεις
Η περιοχή μελέτης αποτελεί τμήμα μιας ευρύτερης εκτός σχεδίου περιοχής στο νότιο και ανατολικό τμήμα του Δήμου Θεσσαλονίκης που έχει την ονομασία «Νοτιοανατολική Πύλη Θεσσαλονίκης». Η Νοτιοανατολική Πύλη αποτελεί μια περιοχή με ιδιαίτερη βαρύτητα για το Πολεοδομικό Συγκρότημα Θεσσαλονίκης, γεγονός που αποδεικνύεται και από τη διενέργεια διεθνούς διαγωνισμού μελετών για το σύνολο αυτής από τον Δήμο Θεσσαλονίκης το 2006. Εντούτοις μέχρι σήμερα δεν είχαν προχωρήσει οι διαδικασίες για την υλοποίηση της αντίστοιχης προκρινόμενης πρότασης για το σύνολο της ΝΑ Πύλης, ενώ μέρος / συνδυασμός των προτάσεων έχει ενσωματωθεί στη μελέτη αναθεώρησης του ΓΠΣ που είναι σε εξέλιξη (έχει ολοκληρωθεί το Β2 στάδιο). Στη μελέτη αυτή, η περιοχή επέμβασης του ΕΠΣ περιλαμβάνεται στην οριζόμενη ως «περιοχή ειδικής ρύθμισης». Με το υπό συζήτηση Ειδικό Πολεοδομικό Σχέδιο επιδιώκεται η χωρική οργάνωση της υπόψη περιοχής κατ΄ εφαρμογή του άρθρου 8 του Ν. 4447/2016 όπως ισχύει.
Τα όρια του ΕΠΣ ταυτίζονται με τα όρια του ακινήτου Αλλατίνη, το οποίο προτείνεται να ενταχθεί στο σχέδιο πόλης για τη δημιουργία υπερτοπικού πόλου μητροπολιτικού χαρακτήρα αστικών κεντρικών λειτουργιών και πολιτισμού μέσω της επανάχρησης και αξιοποίησης των διατηρητέων κτιρίων του και σημαντικού μεγέθους αστικού πάρκου. Η συνολική εισφορά γης προτείνεται να αποδοθεί για τη δημιουργία κοινόχρηστων και κοινωφελών χώρων εξυπηρετώντας ανάγκες του ΠΣΘ για νέους μεγάλους κοινόχρηστους χώρους, αλλά και συμβάλλοντας σε μεγάλο βαθμό στην ανάδειξη των διατηρητέων κτισμάτων και στην ενσωμάτωσή τους στον αστικό ιστό. Εκτός από τον ενιαία διαμορφωμένο κοινόχρηστο χώρο σε συνέχεια ελεύθερου χώρου πρασίνου, προβλέπεται και ένα ψηλό κτίριο ύψους 100μ. το οποίο θα συγκεντρώσει το σύνολο της επιτρεπόμενης δόμησης και θα λειτουργήσει ως τοπόσημο για την ευρύτερη περιοχή, σε συνδιαλλαγή με τα διατηρητέα κτίρια βιομηχανικής αρχιτεκτονικής του μεσοπολέμου, λαμβάνοντας υπόψη, μεταξύ άλλων, τη σχέση με τον όγκο, την απόσταση και την ελεύθερη και ανεμπόδιστη θέα προς το διατηρητέο μνημείο. Η επανάχρηση και η ένταξη στον αστικό ιστό των διατηρητέων κτισμάτων με χρήσεις κεντρικών λειτουργιών και με χρήση πολιτισμού στο κεντρικό κτίριο θεωρείται ως επιπλέον στοιχείο ενίσχυσης της ταυτότητας / του αναδυόμενου χαρακτήρα της περιοχής. Τέλος, η απομάκρυνση του αυτοκινήτου από όλη την έκταση με την υπογειοποίηση του των απαιτούμενων θέσεων στάθμευσης αποτελεί ένα ακόμα θετικό στοιχείο της παρέμβασης.
Τα παραπάνω σαφώς ενισχύουν τον μητροπολιτικό χαρακτήρα της περιοχής της ΝΑ Πύλης, προσδίδοντας χαρακτηριστικά και στοιχεία υπερτοπικής εμβέλειας, ενώ η περιοχή μελέτης θα αποτελεί ένα ενιαία οργανωμένο σύνολο με τα απαραίτητα δίκτυα υποδομών, που θα εξασφαλίζουν τους απαραίτητους περιβαλλοντικούς όρους και συνθήκες, παράλληλα με την ανάδειξη της νέας πολεοδομικής και αρχιτεκτονικής ταυτότητας.
Εν κατακλείδι, κατά την άποψή μας πρόκειται για μια μητροπολιτικού χαρακτήρα παρέμβαση στην Ν.Α. Πύλη του ΠΣΘ, που θέτει προϋποθέσεις δημιουργίας ενός μεγάλου μητροπολιτικού πάρκου σε συνδυασμό με το πάρκο Νέας Ελβετίας και δημιουργεί συνθήκες βιώσιμης χωρικής οργάνωσης και ανάπτυξης.
Επιμέρους επισημάνσεις:
- Η δεσμευτική χρήση του πολιτισμού στο κεντρικό διατηρητέο κτίριο του συγκροτήματος Αλλατίνη δημιουργεί σημαντική οικονομική επιβάρυνση για τον Δήμο Θεσσαλονίκης, με τα πολύ σημαντικά έξοδα αποκατάστασης, συντήρησης και λειτουργίας ενός διατηρητέου βιομηχανικού κτιρίου μεγάλης έκτασης. Με την ένταξη του διατηρητέου συγκροτήματος στην Ενότητα 2 του υπό συζήτηση ΕΠΣ πάντως, εντός της οποίας προτείνονται χρήσεις Κεντρικών Λειτουργιών του άρθρου 4 του Π∆59/2018, επιχειρείται η θεσμοθέτηση πολεοδομικά ενός πιο ευέλικτου πλαισίου εν δυνάμει επιλέξιμων χρήσεων.
Συνηγορούμε υπέρ της επανεξέτασης του πολύ δεσμευτικού πλαισίου χρήσεων για το κεντρικό κτίριο (1) του διατηρητέου βιομηχανικού συγκροτήματος από πλευράς του Υπουργείου Πολιτισμού, σε επόμενο χρόνο.
- Προτείνεται η άμεση δρομολόγηση της πολεοδόμησης, με πρωτοβουλία του Δήμου, των μικρών εκτάσεων πλησίον της έκτασης του ΕΠΣ που παραμένουν εκτός σχεδίου για την «ολοκλήρωση της μεγάλης εικόνας».
Δείτε το πλήρες κείμενο ΕΔΩ.
