Στις 8.15′.45” το πρωί, στις 6 Αυγούστου του 1945, το διασημότερο πυρηνικό μανιτάρι στην ιστορία σκότωσε ακαριαία τους 80.000 από τους 420.000 κατοίκους της Χιροσίμα. Μέχρι το 1945 να τελειώσει, ο αριθμός των νεκρών είχε φτάσει τους 141.000, καθώς πολλοί υπέκυψαν στα τραύματά τους ή σε ασθένειες που προκλήθηκαν ώς αποτέλεσμα της έκθεσής τους στην ακτινοβολία.
Ωστόσο, όσο απίστευτο και αν φαίνεται, η αποκατάσταση αυτής της ρημαγμένης πόλης ξεκίνησε μόλις λίγες ώρες μετά την εμφάνιση του ολέθριου μανιταριού στον ουρανό της Χιροσίμα και σε λίγες μέρες είχαν επανέλθει στην κανονικότητα πολλές από τις βασικές λειτουργίες της.
Στις 7 Αυγούστου, μέσα σε μια βυθισμένη στο σκοτάδι πόλη, το ηλεκτρικό ρεύμα επανήλθε στην περιοχή της Ujina και μία ημέρα αργότερα οι λάμπες άναψαν ξανά γύρω από τον σιδηροδρομικό σταθμό της πόλης. Γρήγορα η ηλεκτροδρότηση αποκαταστάθηκε στο 30% των κατοικιών που δεν είχαν καεί από τις πυρκαγιές που ξέσπασαν, ενώ μέχρι τον Νοέμβριο του 1945 όλα τα νοικοκυριά είχαν πλέον ρεύμα, σύμφωνα με το Ινστιτούτο Ειρήνης της Χιροσίμα.
Τέσσερις ώρες μετά τον βομβαρδισμό της πόλης, οι αντλίες νερού είχαν επιδιορθωθεί και η λειτουργία τους αποκαταστάθηκε , παρότι οι διαρροές από τους “κλονισμένους” σωλήνες ύδρευσης δημιούργησαν μεγάλους βούρκους, όταν το νερό αναμείχθηκε με τη στάχτη των καμμένων ξύλινων σπιτιών.
Το εθνικό κέντρο τηλεπικοινωνιών καταστράφηκε από την έκρηξη και όλοι οι υπάλληλοί του σκοτώθηκαν. Παρόλα αυτά, ο εξοπλισμός βρέθηκε κι επιδιορθώθηκε και μέχρι τις 14 Αυγούστου λειτουργούσαν κανονικά μια σειρά από “πειραματικές” τηλεφωνικές γραμμές.
Ταμίες τραπέζης με ταβάνι τον …ουρανό
Στην Τράπεζα της Ιαπωνίας, που στεγαζόταν σε ένα από τα λίγα κτήρια στην πόλη που ήταν φτιαγμένα από μπετόν αρμέ, 18 εργάτες και περίπου 12 τραπεζικοί έχασαν τη ζωή τους την ημέρα του βομβαρδισμού. Κι όμως: δύο ημέρες αργότερα η τράπεζα άνοιξε ξανά, προσφέροντας μάλιστα στέγη σε άλλες 11 τράπεζες, των οποίων οι εγκαταστάσεις καταστράφηκαν. Για αρκετό διάστημα οι ταμίες δούλευαν …κάτω από τον ουρανό -ή κάτω από τις ομπρέλες τους όταν έβρεχε…
Στις 7 Αυγούστου, μόλις μία ημέρα μετά τον βομβαρδισμό, ο σιδηροδρομικός σταθμός στην περιοχή της Ujina λειτουργούσε κανονικά, ενώ στις 8 του μηνός ξαναμπήκαν στις γραμμές και τα τρένα ανάμεσα στη Χιροσίμα και τη Yokogawa.
Το δε αστυνομικό τμήμα του Higashi, παρότι βρισκόταν σε ακτίνα μόλις δύο χιλιομέτρων από το σημείο όπου έγινε η έκρηξη, εξακολούθησε να λειτουργεί υπό την εποπτεία της περιφερειακής κυβέρνησης και μετατράπηκε στο νευραλγικό σημείο της πόλης ώς προς την οργάνωση των επιχειρήσεων διάσωσης και ανακούφισης των πληγέντων.
Με ποιο μαγικό τρόπο μπόρεσε μια πόλη χτυπημένη από την πυρηνική καταστροφή να αποκαταστήσει τόσο γρήγορα τις βασικές της λειτουργίες; Σύμφωνα με τους ιστορικούς, ένα μεγάλο ποσοστό της αποκατάστασης της λειτουργία της οφείλεται στην κοινωνία των πολιτών και την άφιξη στην περιοχή μεγάλου αριθμού εθελοντών.
“Δεν πιστεύω ότι η αποκατάσταση των βασικών υπηρεσιών έγινε απλά και μόνο με την πίεση των αρχών. Η Χιροσίμα έλαβε πολλή βοήθεια από τον πληθυσμό των γειτονικών πόλεων” δηλώνει ο Yuki Tanaka, ιστορικός και πρώην καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της πόλης της Χιροσίμα.
Μετά τον πυρηνικό όλεθρο και ο τυφώνας
Η περιπέτεια της Χιροσίμα όμως δεν είχε ακόμη τελειώσει… Στις 17 Σεπτεμβρίου, έναν μήνα και κάτι μετά τον πυρηνικό όλεθρο, ο Μakurazaki, ένας ασυνήθιστα ισχυρός τυφώνας, “σκούπισε” την πόλη, πλημμυρίζοντας μεγάλες περιοχές και καταστρέφοντας πολλά από τα προσωρινά νοσοκομεία που δημιουργήθηκαν για την περίθαλψη των πληγέντων. Και σε αυτή την περίπτωση βέβαια, ίσχυσε το ουδέν κακόν αμιγές καλού, αφού η επίδραση του τυφώνα έριξε σημαντικά τα επίπεδα της ραδιενέργειας στην πόλη.
Αποδεκατισμός του δημόσιου τομέα
Η Χιροσίμα είχε στερηθεί πολύτιμο δυναμικό… Στις 6 Αυγούστου του 1945 στο μισθολόγιο της τοπικής αυτοδιοίκησης ήταν εγγεγραμμένοι και ενεργοί περίπου 1000 υπάλληλοι. Την επόμενη ημέρα ο αριθμός αυτός είχε πέσει στους 80…
Ο δήμαρχος της πόλης, Senkichi Awaya, ήταν ανάμεσα στους νεκρούς αφήνοντας ακέφαλη την πόλη. Το ίδιο και χιλιάδες δημόσιοι υπάλληλοι, είτε αυτοί ήταν γιατροί είτε μηχανικοί είτε δάσκαλοι είτε νοσοκόμες.
Οι λίγοι που είχαν απομείνει έπρεπε να περιθάλψουν τους επιζήσαντες και να αποτεφρώσουν τους νεκρούς, εγχειρήματα εξαιρετικά δύσκολα: από τα 16 μεγάλα νοσοκομεία στην πόλη, τα 14 είχαν διαλυθεί στα εξ ων συνετέθησαν. Οι 270 από τους 298 γιατρούς που δούλευαν σε αυτά τα νοσοκομεία ήταν νεκροί, μαζί με 1654 από τις συνολικά 1780 νοσοκόμες…
Οι αμερικανικές και βρετανικές στρατιωτικές δυνάμεις που κατέφθασαν στην πόλη μήνες αργότερα δεν καταγράφηκε να έχουν βοηθήσει στην αποκατάστασή της. Ο ρόλος τους όμως ήταν κομβικός ώς προς τη ροή αγαθών πρώτης ανάγκης, ενώ οι δυνάμεις κατοχής διευκόλυναν την ανάκαμψη με την ευρύτερη έννοια αφού ήταν αυτές που ενέκριναν τα πρότζεκτ των δημοσίων έργων.
Ωστόσο, η πραγματική ανασυγκρότηση ξεκίνησε μόνο μετά τη συνθηκολόγηση και την παράδοση της Ιαπωνίας στις 15 Αυγούστου του 1945.
Τα εργοστάσια που είχαν επιταχθεί για να εξυπηρετήσουν τις ανάγκες του πολέμου σταδιακά επέστρεψαν στους ιδιοκτήτες τους. Και οι τοπικές αρχές έθεσαν σε εφαρμογή ένα 5ετές πρόγραμμα ανάκαμψης για την αύξηση της παραγωγής, Και –με αρκετά μεγάλη δόση ιστορικής ειρωνείας- ήταν μια άλλη σύρραξη, αυτή στην επικράτεια της Κορέας, που τόνωσε τη ρημαγμένη οικονομία της Χιροσίμας αφού αύξησε τη ζήτηση για κονσερβοποιημένα τρόφιμα, αυτοκίνητα και άλλα αγαθά. Το δεύτερο αναπτυξιακό άλμα πραγματοποιήθηκε το 1952, όταν οι κατοχικές δυνάμεις αποχώρησαν και ήραν την απαγόρευση παραγωγής που είχαν επιβάλει στα ιαπωνικά ναυπηγεία.
Άρθρο με πληροφορίες από τον “Guardian’
Διαβάστε το πρωτότυπο άρθρο ΕΔΩ (αγγλική γλώσσα)
Αν θέλετε να μάθετε για την αναγέννηση μια άλλης πόλης, όχι βέβαια από πυρηνική καταστροφή, δείτε και την περίπτωση του ‘Οντενσε (Δανία) ΕΔΩ
