της Κυριακής Πετρίδου, Αρχιτέκτων Μηχανικός, MSc*
Το Βραβείο Πράσινης Πρωτεύουσας της Ευρώπης είναι το αποτέλεσμα μιας πρωτοβουλίας που ανέλαβαν 15 ευρωπαϊκές πόλεις (Tallinn, Helsinki, Riga, Vilnius, Berlin, Warsaw, Madrid, Ljubljana, Prague, Vienna, Kiel, Kotka, Dartford, Tartu & Glasgow) και η Ένωση των Εσθονικών Πόλεων στις 15 Μαΐου 2006 στο Ταλίν της Εσθονίας. Το όραμα τους αποτυπώθηκε σε ένα κοινό Μνημόνιο Συμφωνίας (Memorandum of Understanding ) για την θέσπιση ενός βραβείου που θα επιβραβεύει τις πόλεις που πρωτοπορούν στη διαμόρφωση αστικής διαβίωσης φιλικής προς το περιβάλλον. Κατά τη συνεδρίαση της 29ης Ιουνίου 2006, με επικεφαλής τον εμπνευστή της πρωτοβουλίας, κ. Jüri Ratas, πρώην δημάρχου του Ταλίν και νυν Αντιπρόεδρου του Κοινοβουλίου της Εσθονίας, ο τότε Επίτροπος Περιβάλλοντος της ΕΕ, Σταύρος Δήμας εξέφρασε την υποστήριξή του και προσφέρθηκε να συμβάλει στην ανάπτυξη και την εφαρμογή του συστήματος απονομής του εν λόγω βραβείου. Επίσης ο Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Manuel Barroso απηύθυνε επιστολή στον Δήμαρχο του Ταλίν για την υποστήριξη της πρωτοβουλίας της Πράσινης Πρωτεύουσας.
Η θέσπιση αυτού του βραβείου αποκτά ολοένα και μεγαλύτερη σημασία δεδομένου ότι η Ευρώπη είναι πλέον ουσιαστικά αστική κοινωνία, με δύο στους τρεις Ευρωπαίους να ζουν σε πόλεις και κωμοπόλεις και με τις πρόσφατες εξελίξεις στην ευρωπαϊκή πολιτική, όπως το 7ο Πρόγραμμα Δράσης για το Περιβάλλον (ΠΔΠ) (7th Environment Action Programme (EAP). Οι περισσότερες από τις περιβαλλοντικές προκλήσεις που αντιμετωπίζει η κοινωνία μας προέρχονται από τις αστικές περιοχές, αλλά είναι επίσης αυτές οι αστικές περιοχές που συγκεντρώνουν την προσπάθεια, τη δέσμευση και την καινοτομία που απαιτείται για την επίλυσή τους. Το Βραβείο Πράσινης Πρωτεύουσας της Ευρώπης στοχεύει στην προώθηση και την επιβράβευση των προσπαθειών αυτών. Επιβραβεύει πόλεις που έχουν μια συνεπή πορεία στην επίτευξη υψηλών περιβαλλοντικών προτύπων, ενθαρρύνει τις πόλεις αυτές να δεσμευθούν στη συνέχιση των φιλόδοξων στόχων για την περαιτέρω βελτίωση του περιβάλλοντος και της αειφόρου ανάπτυξης, έτσι ώστε να αποτελέσουν πρότυπο για την προώθηση των βέλτιστων πρακτικών και εμπειριών σε όλες τις άλλες ευρωπαϊκές πόλεις.
Είναι σημαντικό να επιβραβεύονται οι πόλεις που καταβάλλουν προσπάθειες για τη βελτίωση του αστικού περιβάλλοντος και διαμορφώνουν πιο υγιείς και βιώσιμους χώρους διαβίωσης. Η πρόοδος είναι η δική τους αμοιβή, αλλά η ικανοποίηση και η υπερηφάνεια, που συνεπάγεται το να κερδίσει μια πόλη ένα επιβλητικό ευρωπαϊκό βραβείο, θα την παρακινήσει να επενδύσει σε περαιτέρω προσπάθειες και θα ενισχύσει την ευαισθητοποίηση και άλλων πόλεων. Το βραβείο θα επιτρέψει στις Ευρωπαϊκές πόλεις να εμπνεύσουν η μία την άλλη και να μοιραστούν τις βέλτιστες πρακτικές, στο πλαίσιο της ευγενούς άμιλλας. Ο τίτλος της Πράσινης Πρωτεύουσας της Ευρώπης επιφέρει και παράπλευρα πλεονεκτήματα, όπως την αύξηση του τουρισμού και των επενδύσεων, καθώς και την εισροή νέων επαγγελματιών, παράγοντες που ενισχύουν το στόχο να γίνει μια ευημερούσα περιοχή για διαβίωση και εργασία.
Η θεματική στρατηγική της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το Αστικό Περιβάλλον (της 11ης Ιανουαρίου 2006) περιγράφει τη δέσμευση της, να υποστηρίξει και να ενθαρρύνει τις πόλεις της Ευρώπης να υιοθετήσουν μια πιο ολοκληρωμένη προσέγγιση στην αστική διαχείριση, ώστε να γίνουν καλύτερα μέρη για τη διαβίωση των πολιτών, να βελτιώσουν την ποιότητα ζωής τους και να μειώσουν τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις της αστικοποίησης. Αυτό το μήνυμα εντάχθηκε στο σύνθημα «Πράσινες πόλεις – κατάλληλες για ζωή». Η στρατηγική καλεί επίσης τις τοπικές και περιφερειακές αρχές να διερευνήσουν τις ευκαιρίες που προσφέρονται σε επίπεδο ΕΕ.
Δεδομένου ότι η θεματική στρατηγική για το αστικό περιβάλλον δεν περιλαμβάνει νομοθετικά μέτρα και καθώς τα κίνητρα είναι σημαντικά, το Ευρωπαϊκό Βραβείο Πράσινης Πρωτεύουσας παίζει σημαντικό ρόλο. Η ανανεωμένη στρατηγική για την αειφόρο ανάπτυξη σε μια διευρυμένη Ευρωπαϊκή Ένωση, στοχεύει στον προσδιορισμό και την ανάπτυξη δράσεων, που θα επιτρέψουν στην ΕΕ να επιτύχει συνεχή βελτίωση της ποιότητας ζωής, τόσο των σημερινών όσο και των μελλοντικών γενεών. Αυτό μπορεί να γίνει μέσω της δημιουργίας βιώσιμων κοινοτήτων που είναι ό, τι ακριβώς το βραβείο Ευρωπαϊκής Πράσινης Πρωτεύουσας έχει ως στόχο να δημιουργήσει. Το 7ο Πρόγραμμα Δράσης για το Περιβάλλον (ΠΔΠ) θα ενισχύσει το υπόβαθρο της πολιτικής της Ευρωπαϊκής Πράσινης Πρωτεύουσας ακόμα περισσότερο, με μια σημαντική εστίαση στις πολιτικές για τη βιώσιμη πολεοδομία και τον αστικό σχεδιασμό.
ΜΠΡΙΣΤΟΛ (Bristol) – Πράσινη Πρωτεύουσα της Ευρώπης 2015
Το Μπρίστολ είναι μια ιστορική πόλη της Αγγλίας στις εκβολές του ποταμού Severn κοντά στη συμβολή του με τον ποταμό Avon, με έναν πολυποίκιλο αστικό πληθυσμό περίπου μισού εκατομμυρίου κατοίκων, που περιβάλλεται από όμορφες κωμοπόλεις και χωριά σε ένα από τα πιο γραφικά τοπία της Αγγλίας. Σύμφωνα με τα υπάρχοντα στοιχεία ο οικισμός χρονολογείται από την Εποχή του Λίθου, ενώ έγινε επίσημα πόλη το 1542. Ιστορικά, οι βιομηχανίες γυαλιού, χαρτιού, σαπουνιού, καθώς και οι χημικές βιομηχανίες ευνοήθηκαν από τον ορισμό του Μπρίστολ ως τερματικού σταθμού της εταιρείας σιδηροδρόμων Great Western Railway. Στις αρχές του 20ου αιώνα, το Μπρίστολ ήταν η πρώτη γραμμή κατασκευής αεροσκαφών.
Στις αρχές του 21ου αιώνα η πόλη είναι ήδη ένα σημαντικό οικονομικό κέντρο και κόμβος υψηλής τεχνολογίας. Σήμερα το Μπρίστολ διαθέτει βιομηχανικές μονάδες παγκόσμιας εμβέλειας, μεταξύ των οποίων δημιουργικής και ψηφιακής παραγωγής (12,5%), υψηλής τεχνολογίας, τεχνολογιών χαμηλής περιεκτικότητας σε άνθρακα, αεροδιαστημικής και προηγμένης μηχανικής και επαγγελματικών υπηρεσιών – τομείς, που ενεργοποιούνται από δυναμική έρευνα και ισχυρή παραγωγική βάση.
Το βραβείο της Ευρωπαϊκής Πράσινης Πρωτεύουσας 2015 αποτέλεσε μεγάλη τιμή για το Μπρίστολ και τους πολίτες του, καθώς αναγνωρίζει το τεράστιο φάσμα των πρωτοβουλιών πολλών ανθρώπων και οργανώσεων κατά τη διάρκεια πολλών ετών. Εδώ και καιρό έχει αναγνωριστεί ως μία πόλη έμπνευσης και καινοτομίας. Η πολύβουη περιοχή του λιμανιού, οι εξαιρετικοί χώροι πρασίνου, η εκπληκτική αρχιτεκτονική, παρέχουν το σκηνικό για δημιουργικότητα, τολμηρές ιδέες και εμπειρίες.
Τι εντυπωσίασε την Κριτική Επιτροπή
Το Μπρίστολ είναι πρωτοπόρο στον τομέα της Πράσινης Οικονομίας, με μία ισχυρή στρατηγική στον τομέα των επικοινωνιών και διαθέτει τον ενθουσιασμό και τη δέσμευση που απαιτείται για να γίνει πρότυπο για την Ευρώπη. Εντυπωσίασε την Κριτική Επιτροπή με τα επενδυτικά του σχέδια για τις μεταφορές και την ενέργεια. Η πόλη έχει εγκρίνει έναν προϋπολογισμό 500 εκ. ευρώ για βελτίωση των μεταφορών το 2015 και 300 εκ. ευρώ για την ενεργειακή αποδοτικότητα και τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, έως το 2020. Οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα μειώνονται σταθερά, από το 2005 που έχουν ξεκινήσει οι μετρήσεις, παρά την αυξανόμενη οικονομική ανάπτυξη της πόλης. Το Μπρίστολ φιλοδοξεί να γίνει Ευρωπαϊκός κόμβος για τη Βιομηχανία χαμηλών εκπομπών άνθρακα, με στόχο τη δημιουργία 17.000 θέσεων εργασίας σε δημιουργικούς, ψηφιακούς και χαμηλών εκπομπών άνθρακα τομείς, έως το 2030. Το 2012 πόλη πέτυχε ανάπτυξη 4,7% στην Πράσινη Οικονομία. Έχει διπλασιάσει τον αριθμό των ποδηλατών τα τελευταία χρόνια και έχει δεσμευτεί να τον διπλασιάσει και πάλι έως το 2020 (με βάση τα στοιχεία του 2010).
Τι κάνει το Μπρίστολ μοναδικό
Το Μπρίστολ είναι η πρώτη πόλη του Ηνωμένου Βασιλείου, που κέρδισε το βραβείο της Ευρωπαϊκής Πράσινης Πρωτεύουσας, όχι μόνο για τα μελλοντικά της σχέδια, αλλά κυρίως για το γεγονός ότι υπάρχει ήδη κινητοποίηση και γίνονται προσπάθειες από ολόκληρη την πόλη, από τους πολίτες και τις επιχειρήσεις, προς την κατεύθυνση της δημιουργίας της πιο βιώσιμης πόλης της Βρετανίας. Είναι ήδη γνωστό,- ως μία φιλική προς το περιβάλλον «πράσινη» πόλη, χάρη στον διορατικό προγραμματισμό των δημοτικών αρχών, που υποστηρίζεται από την εθνική νομοθεσία και τη συμμετοχή των κατοίκων στη λήψη των αποφάσεων.
Η περιβαλλοντική διαχείριση της πόλης έχει μετρήσιμους στόχους και αποτελέσματα στους τομείς της ενέργειας, των μεταφορών, των απορριμμάτων, της ύδρευσης και της διατροφής. Η περιβαλλοντική αξιολόγηση είναι ουσιώδης για τις σημαντικές αποφάσεις του Δημοτικού Συμβουλίου, για τα επιχειρηματικά σχέδια, τις προμήθειες και τις αναθέσεις έργων.
Το Μπρίστολ λειτουργεί επειδή όλοι, από τους πολίτες και τις επιχειρήσεις, έως τους διαχειριστές και τους επισκέπτες, έχουν δεσμευτεί για έναν καλύτερο και πιο βιώσιμο τρόπο ζωής. Είναι μια ζωντανή πόλη, με σημαντική οικολογική καινοτομία, κήπους άγριας φύσης σε μοναδικούς χώρους και ζωηρές πρωτοβουλίες για τη συμμετοχή των παιδιών στον προγραμματισμό του μέλλοντος τους.
Η προσαρμογή στην αλλαγή του κλίματος
Το Μπρίστολ έχει θέσει σε εφαρμογή την μακροπρόθεσμη δέσμευση του για τη βελτίωση του περιβάλλοντος στην πόλη και από το 2000 έχει εργαστεί για τη μείωση της συνεισφοράς της πόλης στην κλιματική αλλαγή, μέσω μίας σειράς στρατηγικών και σχεδίων δράσης όπως:
- Κλιματική Προστασία και Αειφόρος Ενεργειακή Στρατηγική
- Τοπικό Σχέδιο Μεταφορών έως το 2026
- Ενεργή συμμετοχή των πολιτών σχετικά με την αντίληψη τους για το θόρυβο, στην Έρευνα για την Ποιότητα Ζωής.
Πόλη εν κινήσει
Η δομημένη στρατηγική και σχεδιαστική προσέγγιση του Μπρίστολ, ακολουθώντας τις εθνικές απαιτήσεις της Βρετανίας για την υιοθέτηση Τοπικών Σχεδίων Μεταφορών (Local Transport Plans), έχει πετύχει σημαντικά αποτελέσματα στην αύξηση της χρήσης ποδηλάτου, στη χρήση των Μέσων Μαζικής Μεταφοράς και στη μείωση των μετακινήσεων με αυτοκίνητο.
Σύμφωνα με την απογραφή του 2011, το Μπρίστολ διαθέτει το μεγαλύτερο ποσοστό πληθυσμού (17,6%) από 16 – 74 ετών, που μετακινείται στην εργασία του με ποδήλατο ή πεζή, από οποιαδήποτε άλλη περιοχή στην Αγγλία και την Ουαλία. Ένα τριετές Σχέδιο Δράσης (2012-2015) εφαρμόζεται με στόχο την αύξηση: της χρήσης του ποδηλάτου κατά 42%, των λεωφορείων κατά 15% και του σιδηροδρόμου επίσης κατά 15%. Με το πρόγραμμα Source West, έχει δημιουργηθεί ένα δίκτυο σημείων φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων και το 2015 τα σημεία αυτά θα έχουν φθάσει τα 100.
Οικολογική Καινοτομία και Βιώσιμη Απασχόληση
Ο τομέας της Πράσινης Επιχειρηματικότητας του Μπρίστολ δημιουργεί νέες θέσεις εργασίας και καινοτόμα προϊόντα και υπηρεσίες. Ένα καλό παράδειγμα επιχείρησης οικολογικής καινοτομίας είναι η χρήση μιας αεροπορικής βιομηχανίας για την κατασκευή υπερ-μονωμένων, υψηλής απόδοσης, χαμηλής ενέργειας «παθητικών» κτιρίων, χρησιμοποιώντας ανανεώσιμα, τοπικά και χαμηλών εκπομπών άνθρακα υλικά. Το Δημοτικό Συμβούλιο της πόλης εφαρμόζει μία Βιώσιμη Στρατηγική για τις Δημόσιες Συμβάσεις, που περιλαμβάνει τον έλεγχο των δραστηριοτήτων και τη χαρτογράφηση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα. Παρέχει επίσης, κατάρτιση για προσωπικό στο πλαίσιο αυτής της στρατηγικής για την ενίσχυση της αποτελεσματικότητας των διαδικασιών, λαμβάνοντας υπόψη τα περιβαλλοντικά και τα κοινωνικά ζητήματα, ενσωματώνοντας τις οδηγίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τις Δημόσιες Συμβάσεις στη δική του δραστηριότητα και προωθεί τις Πράσινες Προμήθειες, μέσω Συνεδρίων και μέσω ενός Περιφερειακού Δικτύου Βέλτιστων Πρακτικών. Το Δημοτικό Συμβούλιο του Μπρίστολ δημοσιεύει κάθε χρόνο την Ετήσια Έκθεση για τη Βιωσιμότητα, στην οποία μετρά την πρόοδο που έχει επιτευχθεί σε σχέση με τους περιβαλλοντικούς στόχους. Σημαντικά Ιδρύματα της πόλης εκδίδουν επίσης εκθέσεις που επικεντρώνονται στις περιβαλλοντικές τους επιδόσεις.
Νερό: Ένας πολύτιμος πόρος
Κατά τη διάρκεια των τελευταίων δέκα ετών, τα περιστατικά ρύπανσης υδάτων από τα δίκτυα λυμάτων της πόλης έχουν μία σταθερή μείωση, ως αποτέλεσμα της αύξησης της χωρητικότητας, της βελτίωσης της παρακολούθησης και της συντήρησης των υποδομών.
Επιπλέον η διαχείριση της επεξεργασίας των λυμάτων έχει βελτιστοποιηθεί, προκειμένου να εναρμονιστεί με την Οδηγία της ΕΕ για την Επεξεργασία των Αστικών Λυμάτων. Η Μονάδα Επεξεργασίας Αστικών Λυμάτων του Μπρίστολ είναι μία από τις πιο ενεργειακά αποδοτικές μονάδες της Ευρώπης, που περιλαμβάνει και αυτάρκεια ως προς την ηλεκτρική ενέργεια. Το Μπρίστολ θα συνεργαστεί επίσης στη διαμόρφωση του Σχεδίου Διαχείρισης Λεκάνης Απορροής Ποταμού Severn, για να επιτευχθεί η «καλή» οικολογική κατάσταση των ποταμών.
Μία πόλη με «Άγρια Ζωή»
Το Μπρίστολ διαθέτει συγκεκριμένες φιλοδοξίες για τη διαμόρφωση ενός «Δικτύου Άγριας Ζωής», με πολλαπλά οφέλη τόσο για τους ανθρώπους, όσο και για την ίδια την άγρια ζωή. Μία σειρά στόχων έχουν τεθεί π.χ. όλες οι τοποθεσίες του σχεδίου «Sites of Nature Conservation Interest (SNCI)», πρέπει να είναι σε θετική κατάσταση διατήρησης μέχρι το 2026 (σήμερα είναι το 56%). Το Μπρίστολ παρουσιάζει υψηλές φιλοδοξίες όσον αφορά τους στόχους για το μέλλον, π.χ. το 27% της πόλης φιλοδοξεί να είναι μέρος του «Δικτύου Άγριας Ζωής» και γίνονται προσπάθειες να εντοπιστούν τα κενά, ώστε όλοι οι εφικτοί τύποι οικοτόπων να συμπεριληφθούν στο δίκτυο με μια σειρά δραστηριοτήτων. Το έργο αυτό περιλαμβάνει επίσης, στόχους για την ανάπτυξη άγριας ζωής και σε μη φυσικούς οικοτόπους π.χ. κοιμητήρια, ιδιωτικές εκτάσεις, περιοχές ανενεργών χρήσεων κλπ.
Μία ανάσα καθαρού αέρα
Το Μπρίστολ έχει εφαρμόσει ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα μέτρων για τη βελτίωση της ποιότητας του αέρα μέσα από μια σειρά σχεδίων, ένα από τα πιο ολοκληρωμένα Δίκτυα Παρακολούθηση της Ποιότητας του Αέρα στο Ηνωμένο Βασίλειο. Καθώς η κυκλοφορία των αυτοκινήτων είναι μακράν η πιο σημαντική αιτία της ατμοσφαιρικής ρύπανσης, τα σχέδια, συμπεριλαμβανομένου του τρέχοντος «Τοπικού Σχεδίου Μεταφορών» (Joint Local Transport Plan -JLTP), έχουν στόχο:
- τη μείωση της κυκλοφορίας αυτοκινήτων στο κέντρο της πόλης και τη διαμόρφωση εναλλακτικών διαδρομών
- τη μείωση της κυκλοφορίας αυτοκινήτων σε όλη την πόλη, με την προώθηση ευρείας χρήσης αειφόρων μεταφορών
- την προώθηση των λιγότερο ρυπογόνων τεχνολογιών
Η πόλη παρέχει πληροφορίες σχετικά με την ποιότητα του αέρα σε πραγματικό χρόνο στο διαδίκτυο.
Ενεργειακές Επιδόσεις
Το Πρόγραμμα Ενεργειακής Απόδοσης 2005- 2010 του Μπρίστολ οδήγησε σε σημαντική μείωση της χρήση της ενέργειας. Οι μειώσεις σημειώνονται ως εξής: 11% στον τομέα των μεταφορών, 21% στην οικιακή χρήση και 26% στον τομέα της βιομηχανίας και των εμπορικών επιχειρήσεων. Δεδομένου ότι ο στόχος ήταν μια συνολική εξοικονόμηση 10%, τα πραγματικά επιτεύγματα είναι εντυπωσιακά και ενθαρρυντικά. Επίσης, τα δημοτικά κτίρια του Μπρίστολ είναι τα πιο αποδοτικά από όλες τις μεγάλες πόλεις του Ηνωμένου Βασιλείου και έχουν μειώσει τη χρήση ενέργειας κατά 28% σε χρονικό διάστημα επτά ετών. Υπάρχει μια ταχεία αύξηση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και η ποικιλία των πηγών (αιολική, ηλιακή, βιοαέριο αποβλήτων, βιοαέριο λυμάτων) είναι πολλά υποσχόμενη για το μέλλον. Ο αριθμός των ανανεώσιμων ενεργειακά έργων έχει αυξηθεί εκθετικά τα τελευταία έξι χρόνια και έχει φτάσει πλέον τα 24 MWe εγκατεστημένης ισχύος (2012). Το Μπρίστολ διαθέτει επίσης ένα φιλόδοξο Πρόγραμμα Εξοικονόμησης Ενέργειας, για την περαιτέρω μελλοντική εξοικονόμηση της τάξης του 25% έως το 2020.
Η πόλη όπου το Πράσινο είναι Πρωτεύων
Το Μπρίστολ διαθέτει ένα δίκτυο πολυλειτουργικών και διασυνδεδεμένων χώρων πρασίνου και αναγνωρίζει την αξία της διατήρησης, προώθησης και σχεδιασμού αυτής της διασύνδεσης για την άγρια ζωή, την αναψυχή και την προσαρμογή στις αλλαγές στο δομημένο και το φυσικό περιβάλλον. Μία νομοθετημένη χωροταξική πολιτική που σχετίζεται με το Στρατηγικό Δίκτυο Πράσινων Υποδομών (Strategic Green Infrastructure Network) διαμορφώνει τις αποφάσεις για την ανάπτυξη και τις χρήσεις γης. Τα τελευταία 10 χρόνια πάνω από το 98% των επιχειρήσεων και το 94% των νέων κατοικιών, αναπτύχθηκαν σε εγκαταλελειμμένες περιοχές, συμπεριλαμβανομένων και έργων ανάπλασης σε κεντρικές περιοχές της πόλης, δημιουργώντας με τον τρόπο αυτό υψηλή πυκνότητα και αναπτύσσοντας μικτές χρήσεις στις γειτονιές. Επίσης, για το μέλλον υπάρχει προγραμματισμός για την αποκατάσταση πρώην βιομηχανικών περιοχών όπου, η εθνική κυβέρνηση και η δημοτική αρχή θα εστιάσουν, παρέχοντας ένα πλαίσιο σχεδιασμού και χρηματοδότηση των βασικών υποδομών.
Τα απορρίμματα που γίνονται πόροι
Με βάση το Χωροταξικό σχέδιο και τη Στρατηγική Διαχείρισης Αποβλήτων του Μπρίστολ
έχει σημειωθεί, τα τελευταία χρόνια, πολύ καλή πρόοδος στον τομέα της ανακύκλωσης και της μείωσης των αποβλήτων στους χώρους υγειονομικής ταφής, συμπεριλαμβανομένης της ανάπτυξης
μιας εγκατάστασης θερμικής επεξεργασίας αποβλήτων προς ανάκτηση ενέργειας. Το Δημοτικό Συμβούλιο έχει αναπτύξει ένα εκτεταμένο σύστημα συλλογής, όπου ένα ευρύ φάσμα υλικών γίνονται αποδεκτά και διαχωρίζονται στην πηγή, συμπεριλαμβανομένης της ξεχωριστής συλλογής οικιακών οργανικών αποβλήτων και το οποίο παρέχει πλήρη κάλυψη σε όλους τους κατοίκους. Όλα τα ανακυκλώσιμα υλικά υποβάλλονται σε επεξεργασία στο Ηνωμένο Βασίλειο προωθώντας περαιτέρω τα οφέλη της αειφορίας. Η συμμετοχή του κοινού ενθαρρύνεται μέσω της ανατροφοδότησης και υπάρχει μια ισχυρή εμπλοκή της κοινότητας, που εστιάζει στην μείωση των αποβλήτων και στην επαναχρησιμοποίηση διαφόρων ειδών (όπως ποδήλατα, έπιπλα κλπ).
Η συμμετοχή της Κοινότητας
Οι πολίτες του Μπρίστολ είναι ενήμεροι για τα περιβαλλοντικά ζητήματα και αφοσιωμένοι στην επίλυση τους – εκτιμάται ότι περισσότερα από 50.000 πολίτες εμπλέκονται σε «πράσινες» δραστηριότητες. Η πόλη έχει πραγματοποιήσει πρωτοποριακές δράσεις επικοινωνίας, ιδίως σε επίπεδο δραστηριοτήτων γειτονιάς και κοινωνικών μέσων δικτύωσης, για να ενθαρρύνει τη συμμετοχή των πολιτών στη βελτίωση της ποιότητας της ζωής στην πόλη.
Το έργο «Walled Garden», που προωθεί την τοπική και με βιώσιμο τρόπο παραγωγή τροφίμων, είναι μόνο ένα από τα 30 αντίστοιχα έργα παραγωγής τροφίμων από τις τοπικές κοινότητες, που είναι σε εξέλιξη μέσα και γύρω από την πόλη. Ο Δήμαρχος του Μπρίστολ θέλει να κάνει την πόλη του, μια πόλη για παιδιά. Κάθε μαθητής της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης θα φυτέψει ένα δέντρο, με σκοπό τον διπλασιασμό των δένδρων της πόλης και την εκπαίδευση των παιδιών σχετικά με το περιβάλλον.
Το πρόγραμμα των εκδηλώσεων
Το πρόγραμμα «Πράσινη Πρωτεύουσα της Ευρώπης» το 2015 εστιάζει σε τρία σημαντικά θέματα: Μάθηση, Καινοτομία και Ηγεσία, όπου περιλαμβάνονται:
- Συζητήσεις, Σύνοδοι Κορυφής και Συνέδρια
Μία σειρά από υψηλού επιπέδου Διεθνείς Σύνοδοι Κορυφής και συζητήσεις σχετικά με την κλιματική αλλαγή και το περιβάλλον, με συμμετέχοντες τις επιχειρήσεις, τους κυβερνητικούς παράγοντες και κυρίως τους νέους ανθρώπους.
- Ψηφιακές Προκλήσεις της Πράσινης Πρωτεύουσας
Ένας Διεθνής Διαγωνισμός για Ομάδες, που θα αναπτύξουν εφαρμογές κινητής τηλεφωνίας ή παιχνίδια με στόχο την αύξηση της περιβαλλοντικής ευαισθησίας.
- Ένα Διεθνές Φεστιβάλ Πράσινων Τεχνολογιών
Μία ετήσια γιορτή της τεχνολογίας για έξυπνες, κοινωνικές και βιώσιμες πόλεις, που θα προβάλλει την ηγεσία του Μπρίστολ στη δημιουργική, πράσινη τεχνολογία.
- Επιχειρηματικό Φεστιβάλ
Μία εκδήλωση για την ανάδειξη της καινοτομίας, που αναπτύσσεται στο Μπρίστολ και το γειτονικό Μπαθ (Bath) και για την προβολή των πλεονεκτημάτων των περιοχών αυτών για επιχειρηματικότητα και καινοτομία.
- Ηλιακά Αερόστατα
Τα αερόστατα Cameron, θα παρουσιάσουν το πρώτο παγκοσμίως αερόστατο ηλιακής ενέργειας, στο Διεθνές Φεστιβάλ Αερόστατων του Μπρίστολ.
- Φεστιβάλ Μελλοντικών Πόλεων
Ένα φεστιβάλ που θα επιδιώξει να φέρει σε επαφή συγγραφείς, καλλιτέχνες, σκηνοθέτες, ποιητές, αρχιτέκτονες και άλλους, που τους είχε ανατεθεί έργο στο πλαίσιο της «Πράσινης Πρωτεύουσας», για την καταγραφή και σύνθεση των διδαγμάτων, που αντλήθηκαν κατά τη διάρκεια του έτους.
Εκατοντάδες ακόμη εκδηλώσεις διοργανώνονται, πολλές ομάδες και οργανώσεις ενεργοποιούνται μέσω επιχορηγήσεων και κάθε είδους υποστήριξης που εξασφάλισε η πόλη στο πλαίσιο τα Πράσινης Πρωτεύουσας της Ευρώπης για το 2015, με την επιδίωξη οι εκδηλώσεις του προγράμματος να φθάσουν σε κάθε γειτονιά.
και η … «αλήστου μνήμης» υποψηφιότητα της Θεσσαλονίκης
Το 2011 ο Δήμος Θεσσαλονίκης αποφάσισε να υποβάλλει υποψηφιότητα για τον τίτλο «Ευρωπαϊκή Πράσινη Πρωτεύουσα» για το 2014!! Για μία πόλη με αναλογία πρασίνου ανά κάτοικο μόλις 2,7 τμ, -για να αναφέρουμε ένα μόνο από τα μυριάδες περιβαλλοντικά της προβλήματα- η υποψηφιότητα αυτή μοιάζει με ανέκδοτο. Είναι επίσης αξιοσημείωτο ότι η υποψηφιότητα της Θεσσαλονίκης για τον θεσμό αυτό ανακοινώθηκε την ώρα που η πόλη έλαβε έκτακτα μέτρα για την αντιμετώπιση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης και των υψηλών συγκεντρώσεων αιωρούμενων σωματιδίων PM10, λόγω των μετεωρολογικών συνθηκών των ημερών.
Γιατί λοιπόν η Δημοτική Αρχή της πόλης, αποφάσισε να θέσει υποψηφιότητα; Σύμφωνα με τις δηλώσεις των τότε δημοτικών αρχόντων στα ΜΜΕ, ο τίτλος δεν απονέμεται μόνο σε πόλεις που έχουν πετύχει υψηλούς περιβαλλοντικούς στόχους, αλλά και σε πόλεις που παρουσιάζουν αξιόλογη δράση και φιλόδοξο προγραμματισμό για την προστασία του περιβάλλοντος, την αειφόρο ανάπτυξη και τη βελτίωση της ποιότητας ζωής μέσα στον αστικό χώρο. «Η υποψηφιότητα για το θεσμό της πράσινης πρωτεύουσας δεν υποδηλώνει ότι η Θεσσαλονίκη είναι μια πράσινη πόλη, αλλά ότι στοχεύουμε να γίνει» δήλωσε ο Δήμαρχος. (http://www.econews.gr/2011/11/24/prasini-prwtevousa-thessaloniki/) Φυσικά, αρκεί να διαβάσει κανείς τα κριτήρια επιλογής και τον σκοπό του θεσμού, για να καταλάβει πως τα παραπάνω δεν ισχύουν και επιπλέον να αναρωτηθεί με ποιά ακριβώς «αξιόλογη δράση» και «φιλόδοξο προγραμματισμό» επιδιώκεται η μετατροπή της Θεσσαλονίκης σε πράσινη πόλη.
Προφανώς όμως, δεν ήταν τίποτε από αυτά που ενδιέφεραν τους δημοτικούς άρχοντες όταν υπέβαλλαν την υποψηφιότητα, απαξιώνοντας έναν τόσο σημαντικό Ευρωπαϊκό Θεσμό, παρά μόνο ο εντυπωσιασμός των -με περιβαλλοντικές ευαισθησίες- πολιτών και μελλοντικών ψηφοφόρων, κάτι που επιβεβαιώνεται και από το ύφος της δήλωσης στελέχους του Δήμου «Στις Βρυξέλλες ενθουσιάστηκαν όταν είδαν μια ελληνική πόλη να καταθέτει συμμετοχή. Στο μέλλον θα μας βλέπουν συχνά. Και όχι μόνο θα μας βλέπουν αλλά και θα νικάμε»!!, – τα σχόλια περιττά… (http://www.agelioforos.gr/default.asp?pid=7&ct=1&artid=119961)
Υπάρχει περίπτωση στο ορατό μέλλον, να υποβληθεί από τη Θεσσαλονίκη σοβαρή υποψηφιότητα για τον τίτλο «Ευρωπαϊκή Πράσινη Πρωτεύουσα»; Με τη σημερινή νοοτροπία των πολιτικών, αλλά και της πλειοψηφίας των πολιτών που δεν έχουν την παραμικρή περιβαλλοντική παιδεία, καμία. Για να υπάρξει προοπτική προς την κατεύθυνση αυτή, πριν από κάθε «αξιόλογη δράση» και κάθε «φιλόδοξο προγραμματισμό» απαιτείται η κατά τον Τόμας Κουν «αλλαγή παραδείγματος», η αλλαγή της κοντόφθαλμης, κομματικής, ιδιοτελούς νοοτροπίας των πολιτικών, η περιβαλλοντική εκπαίδευση των πολιτών και το ουσιαστικό ενδιαφέρον όλων για την πόλη και την ποιότητα της ζωής σε αυτήν.
Πηγή φωτογραφιών: www.bristol2015.co.uk
