του Δημήτρη Μήτρου*
Την τελευταία πενταετία ο κλάδος έχει γνωρίσει μαζί με τη χώρα, τη μεγαλύτερη κρίση της μεταπολεμικής τους ιστορίας. Την εξαφάνιση κάθε οικοδομικής δραστηριότητας, την δραματική μείωση των αγοραπωλησιών των ακινήτων και τον εκμηδενισμό της –ούτως ή άλλως αδύναμης – βιομηχανικής παραγωγής, συμπλήρωσε στο καταστροφικό για τον τεχνικό κόσμο πάζλ, μια πρωτοφανής καταιγίδα νομοθετικών αλλαγών, που για τις ανάγκες των μνημονίων, έγιναν κυριολεκτικά στο πόδι.
Αποτέλεσμα είναι ο κλάδος σήμερα να παραπαίει, με την επαγγελματική του ύλη να έχει μειωθεί ποσοτικά και ποιοτικά και την επιστημονική αποψίλωση της χώρας, με την μετανάστευση μεγάλου αριθμού συναδέλφων στο εξωτερικό, να βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη.
Κατά καιρούς έχω ασκήσει κριτική στην έλλειψη κάθε οργανωμένης προσπάθειας από το κεντρικό ΤΕΕ, να υποστηρίξει έμπρακτα τον κλάδο, στη δύσκολη αυτή συγκυρία. Πεποίθησή μου όμως είναι ότι το επιμελητήριο μπορεί- αν βοηθήσουμε όλοι σε αυτό- να σταθεί στο ύψος των περιστάσεων και να συμβάλει στη βελτίωση της τεχνικής παραγωγής και των όρων με τους οποίους ασκούν οι συνάδελφοι το επάγγελμά τους.
Από τις αρχές του 2014 υπάρχει το θεσμικό πλαίσιο που επιτρέπει στο ΤΕΕ σε σύμπραξη με άλλους φορείς, να αναπτύξει δομές με σκοπούς όπως αναφέρει η σχετική διάταξη: «…α) τη σύνταξη κανονισμών και προδιαγραφών, τιμολογίων δημόσιων και ιδιωτικών έργων, τεχνικών εργασιών, υλικών, συσκευών και συστημάτων, καθώς και τη συγκέντρωση και διαπίστωση τιμών της αγοράς, β) τη μεταφορά τεχνογνωσίας και τη διασύνδεση της έρευνας και καινοτόμων τεχνολογιών με τη παραγωγή, γ) την υποστήριξη κρατικών υπηρεσιών σε θέματα ελέγχων, αδειοδοτήσεων, οργάνωσης, μηχανισμών πρόληψης ή αντιμετώπισης φυσικών καταστροφών, δ) τη λειτουργία και την αναβάθμιση ψηφιακών συστημάτων μεγάλης κλίμακας, ε) την πιστοποίηση φυσικών και νομικών προσώπων, εγκαταστάσεων και κατασκευών συναφών με την τεχνική, επιστημονική, κατασκευαστική και βιομηχανική δραστηριότητα και στ) την τήρηση Μητρώων φυσικών και νομικών προσώπων συναφών δραστηριοτήτων… ».
Συνεπώς το υπάρχον θεσμικό πλαίσιο δίνει –εφόσον υπάρξουν και οι απαραίτητες εξειδικεύσεις- τη δυνατότητα στο επιμελητήριο να δημιουργήσει τις προϋποθέσεις για τον εκσυγχρονισμό της τεχνικής δραστηριότητας στη χώρα και τον εξορθολογισμό του επαγγέλματος, προασπίζοντας το δημόσιο συμφέρον. Υπάρχουν άλλωστε ήδη διαμορφωμένες προτάσεις όπως αυτή της ομάδας εργασίας του κεντρικού ΤΕΕ για την ίδρυση από το επιμελητήριο, φορέα πιστοποίησης τεχνικών επαγγελμάτων, η οποία έχει επικαιροποιηθεί πρόσφατα από σχετική ομάδα του ΤΕΕ/ΤΚΜ, καθώς και η πρόταση της ομάδας εργασίας του ΤΕΕ/ΤΚΜ για την αναμόρφωση του μητρώου των μηχανικών και του τρόπου απόδοσης άδειας άσκησης επαγγέλματος και επαγγελματικών δικαιωμάτων. Θεωρώ λοιπόν ότι η βάση για συζήτηση υπάρχει, ζητούμενο είναι να ληφθούν οι απαραίτητες πρωτοβουλίες από τη διοίκηση του ΤΕΕ ώστε να ξεκινήσει ο σχετικός διάλογος με ανταλλαγή απόψεων-προτάσεων, τόσο εσωτερικά στο επιμελητήριο όσο και με τους υπόλοιπους εμπλεκόμενους φορείς και την Πολιτεία. Απαιτούνται ευρείες συναινέσεις και έχουμε χάσει πολύτιμο χρόνο.
Σίγουρα μια δικαιολογημένη ένσταση στα παραπάνω είναι και η δυσκολία ανεύρεσης των απαραίτητων πόρων για τη δημιουργία και τη λειτουργία των προτεινόμενων δομών. Το επιμελητήριο ήδη μετά την κατάργηση των εισφορών υπέρ του, σε έργα και μελέτες αντιμετωπίζει σημαντικές δυσκολίες στο να συντηρήσει τον υπάρχοντα απαρχαιωμένο μηχανισμό του. Μάλιστα αυτή η ανάγκη έσπρωξε την προηγούμενη διοίκηση, σε σπασμωδικές ενέργειες όπως ο διπλασιασμός της ετήσιας εισφοράς, στους κατόχους ατομικών μελετητικών πτυχίων. Προσωπικά πιστεύω –και όχι μόνο εγώ- ότι το πρόσφατο παράδειγμα της ηλεκτρονικής παροχής υπηρεσιών ΓΕΜΗ από την ιστοσελίδα της Κεντρικής Ένωσης Επιμελητηρίων Ελλάδας, αποδεικνύει ότι και το ΤΕΕ μπορεί να βρει πόρους ανταποδοτικά με την παροχή υπηρεσιών υψηλού επιπέδου στον τεχνικό κόσμο αλλά και στην Πολιτεία. Οι υπηρεσίες μιας στάσης, το ΓΕΜΗ και όλη η παλέτα των δραστηριοτήτων που περιγράφει η παραπάνω ισχύουσα διάταξη, σε συνδυασμό και με άλλα χρηματοδοτικά εργαλεία όπως π.χ. των ευρωπαϊκών προγραμμάτων, μπορούν να εξασφαλίσουν τους πόρους για μια σύγχρονη λειτουργία του ΤΕΕ, χωρίς την υποχρέωση υπέρογκων ετήσιων εισφορών από τα μέλη του.
Τέλος αν θεωρήσουμε την πιστοποίηση και την ανταποδοτικότητα σημαντικούς παράγοντες στην εξίσωση για τη διαμόρφωση ενός νέου σύγχρονου επιμελητηρίου που θα υποστηρίζει τα μέλη του και θα προστατεύει το δημόσιο συμφέρον, υπάρχει και ένας ακόμη πιο σημαντικός πολλαπλασιαστής: η διαφάνεια. Θα πρέπει να θεσπιστούν διαδικασίες στο ΤΕΕ που θα διασφαλίζουν τη χρηστή διαχείριση πόρων (έμψυχων και οικονομικών) έτσι ώστε να αποτρέπονται ο νεποτισμός και τα καταχρηστικά φαινόμενα. Προς αυτή την κατεύθυνση μπορούν να βοηθήσουν:
- Η δημιουργία από το ΤΕΕ μιας εσωτερικής εύχρηστης ηλεκτρονικής εσωτερικής «διαύγειας», όπου ο κάθε συνάδελφος αλλά και πολίτης θα μπορεί να ενημερωθεί για τη διάθεση των οικονομικών πόρων ανά άτομο και ανά δραστηριότητα.
- Η δημιουργία ειδικών επιτροπών που θα συνεδριάζουν δημόσια και θα εισηγούνται τη στελέχωση των υπό δημιουργία νέων δομών με βάση αξιοκρατικά κριτήρια και όχι ευνοιοκρατικές πρακτικές.
Τα όσα περιέγραψα απαιτούν οργάνωση και πολλή δουλειά για να υλοποιηθούν, όμως κυρίως απαιτούν πολιτική βούληση και συνεννόηση από τους διοικούντες του ΤΕΕ. Ελπίζω η πρόσφατη αλλαγή στην προεδρία του επιμελητηρίου, που έβαλε στο τιμόνι του έναν νέο άνθρωπο που έχει τις ίδιες με εμένα ιδεολογικές αναφορές, να λειτουργήσει καταλυτικά προς αυτή την κατεύθυνση.
*Ο Δημήτρης Μήτρου είναι μέλος της Διοικούσας Επιτροπής του ΤΕΕ/ΤΚΜ και σύνδεσμός της με τη Μόνιμη Επιτροπή Επαγγελματικών Θεμάτων
Τα επώνυμα άρθρα απηχούν τις γνώμες και τις απόψεις των συντακτών τους και όχι υποχρεωτικά τις θέσεις του ΤΕΕ/ΤΚΜ
