O ισχυρός σεισμός της Ζακύνθου μεγέθους M=6.4 καταδεικνύει, για ακόμα μια φορά, τα σημαντικά βήματα προόδου που έχει κάνει η πολιτεία, αλλά και η επιστημονική κοινότητα των μηχανικών στον τομέα της πρόληψης του σεισμικού κινδύνου.
Η πολιτεία μετά τον σεισμό του 1978 στην Θεσσαλονίκη, όπου αναδείχτηκε η γύμνια που υπήρχε στον τομέα της πρόληψης και της αντιμετώπισης του σεισμού, δημιούργησε νέους φορείς, απαραίτητους για την μελέτη και πρόληψή τους, όπως το Ινστιτούτο Τεχνικής Σεισμολογίας και Αντισεισμικών Κατασκευών, τον Οργανισμό Αντισεισμικού Σχεδιασμού και Προστασίας, ενώ χρηματοδότησε εργαστήρια στα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα με στόχο την εμβάθυνση και κατανόηση του φαινομένου.
Η επιστημονική κοινότητα μελέτησε σε βάθος το πρόβλημα του σεισμού και δημιούργησε ένα εξαιρετικό κανονιστικό πλαίσιο, αποτελούμενο από τον Ελληνικό Αντισεισμικό Κανονισμό, τον Ελληνικό Κανονισμό Οπλισμένου Σκυροδέματος και τον Κανονισμό Επεμβάσεων σε υφιστάμενα κτίρια, που ενσωματώνει τις σύγχρονες αντιλήψεις στον τομέα της αντισεισμικής μηχανικής.
Παράλληλα, οι Έλληνες μηχανικοί, μέσα από την διαρκή τους επιμόρφωση ανταποκρίθηκαν με επάρκεια και εφάρμοσαν τις αλλαγές των κανονισμών στην μελέτη και την κατασκευή των νέων κατασκευών, κτιριακών και τεχνικών έργων. Σε αυτό συνέβαλαν καθοριστικά το ΤΕΕ και οι Σύλλογοι Πολιτικών Μηχανικών με την διοργάνωση ημερίδων και σεμιναρίων.
Σημαντική παράμετρος για την μείωση της πιθανότητας λάθους στην εκπόνηση μιας αντισεισμικής μελέτης αλλά και για την ορθή εφαρμογή των κανονισμών, ήταν και ο έλεγχος των μελετών στα πολεοδομικά γραφεία.
Ο έλεγχος των μελετών τα τελευταία χρόνια έχει καταργηθεί και η ευθύνη της εκπόνησης της αντισεισμικής μελέτης είναι αποκλειστικά στον μελετητή μηχανικό. Οι λόγοι της κατάργησης του ελέγχου είναι, οι καθυστερήσεις που υπήρχαν κατά την διάρκεια του ελέγχου λόγω έλλειψης προσωπικού στα αρμόδια πολεοδομικά γραφεία, η αδυναμία ουσιαστικού ελέγχου των υπολογιστικών μοντέλων, αλλά και φαινόμενα διαφθοράς που είχαν αναπτυχθεί. Η πολιτεία προκειμένου να μειώσει το κόστος της δημόσιας διοίκησης και της έλλειψης μεταρρυθμιστικού σχεδίου αφαίρεσε ένα κρίσιμο κρίκο στην αλυσίδα της παραγωγής των τεχνικών έργων μεταφέροντας το βάρος της ευθύνης αποκλειστικά στον μελετητή μηχανικό.
Σε μια σεισμογόνο χώρα όπως η Ελλάδα δεν είναι δυνατόν να μην υπάρχει το στάδιο του ελέγχου της αντισεισμικής μελέτης. Κανείς δεν ισχυρίζεται ότι πρέπει να επανέλθουμε στο προηγούμενο καθεστώς του ελέγχου από τα πολεοδομικά γραφεία. Μπορεί όμως ο έλεγχος των μελετών να γίνεται από πιστοποιημένους πολιτικούς μηχανικούς στο πρότυπο των ελεγκτών δόμησης.
Τα βήματα προόδου που έχουν γίνει δεν πρέπει να μας κάνουν να επαναπαυόμαστε…
Ο σεισμός στην πατρίδα μας είναι η βασική αιτία θανάτων και καταστροφών από φυσικά φαινόμενα. Η Πολιτεία οφείλει να θεσπίζει μέτρα που θα μειώνουν τις συνέπειες από τους σεισμούς χωρίς παράλληλα να αυξάνει την γραφειοκρατία.
Πάρις Μπίλλιας
